Toetskansen, toetsgelegenheden en toetsverzoeken
De advocaat-stagiair mag deelnemen aan een toets, indien hij of zij aan de onderwijsverplichtingen heeft voldaan. Per vak mag de advocaat-stagiair ten hoogste driemaal een toets afleggen.
In hoofdstuk 3 van de Verordening op de advocatuur (‘Voda’), de beleidsregel onderwijs en toetsen, het opleidingsreglement en het examenreglement zijn de regels over de opleiding en toetsen te vinden. Deze regelingen zijn opgenomen op de website van de Nederlandse orde van advocaten.
Eerste en tweede toetskans
Artikel 3.19 lid 4 Voda bepaalt dat de advocaat-stagiair deelneemt aan de eerste toetsgelegenheid van het vak nadat het onderwijs is gevolgd.
Indien de advocaat-stagiair de toets niet heeft gehaald, dan is hij of zij verplicht om deel te nemen aan de eerstvolgende toetsgelegenheid die wordt geboden. Deze tweede toetskans geldt als eerste herkansing. De advocaat-stagiair wordt automatisch ingepland voor deze tweede toetskans.
Indien de advocaat-stagiair niet deelneemt aan de voor hem of haar geldende toetsgelegenheid, wordt de toets als niet behaald beschouwd ingevolge artikel 3.19 lid 7 Voda.
Derde toetskans
Indien de advocaat-stagiair de tweede toetskans niet heeft gehaald, dan wordt hij of zij automatisch ingepland voor de eerstvolgende toetsgelegenheid; de derde toetskans.
De advocaat-stagiair is niet verplicht om de eerstvolgende toetsgelegenheid te benutten voor het afleggen van de derde toetskans. Indien de advocaat-stagiair niet aan die toets wil deelnemen, kan hij of zij zich, bij voorkeur, uiterlijk één week voor de toetsdatum afmelden via toetsverzoeken@beroepsopleidingadvocaten.nl. Hij of zij wordt dan ingepland voor de daaropvolgende toetsgelegenheid. De advocaat-stagiair dient bij het plannen van de derde toetskans rekening te houden met zijn of haar stagetermijn (artikel 8c lid 3 en artikel 9b lid 2 Advocatenwet) en acht te slaan op (gewijzigde) termijnen.
Hardheidsclausule: behoud toetskans bij overmacht
Op de eerste en tweede toetskans is de hardheidsclausule van artikel 3.19 lid 9 Voda van toepassing.
Als de advocaat-stagiair door overmacht niet kan deelnemen aan de toets, kan hij of zij tot uiterlijk vier weken na de toetsdatum een verzoek tot behoud van de toetskans indienen door het mailen van het ingevulde formulier verzoek toepassing hardheidsclausule BA naar toetsverzoeken@beroepsopleidingadvocaten.nl.
Omdat bij de derde toetskans niet geldt dat de eerstvolgende toetsgelegenheid moet worden gebruikt om de toets af te leggen, is de hardheidsclausule van 3.19 lid 9 Voda daarop niet van toepassing.
Hardheidclausule: extra toetskans
Indien de advocaat-stagiair ook de derde toetskans niet heeft gehaald, kan hij of zij met een beroep op de hardheidsclausule van artikel 3.19 lid 6 jo lid 9 Voda de algemene raad verzoeken hem of haar een extra toetskans toe te kennen. Het negende lid bepaalt dat de algemene raad kan afwijken van het zesde lid waarin staat dat de advocaat-stagiair ten hoogste driemaal een toets per vak (onderdeel) kan afleggen. Indien de advocaat-stagiair een extra toetskans wil verzoeken, dient hij of zij dit te doen uiterlijk vier weken na de desbetreffende toetsgelegenheid.
De algemene raad gaat zeer restrictief om met de toepassing van de hardheidsclausule van artikel 3.19 lid 6 jo lid 9 Voda. In het verleden zijn uitsluitend verzoeken ingewilligd waarin:
i) sprake was van overmacht (van buiten komend onheil)waardoor iedere toets niet met goed gevolg is afgelegd; en (cumulatief)
ii) alle andere mogelijkheden (behoud toetskans, zelf bepalen derde toetsmoment, alternatieve wijze van toetsing) geen oplossing konden bieden.
De advocaat-stagiair zal dus moeten aantonen dat sprake is van overmacht bij iedere toets, causaal verband tussen het van buiten komend onheil en het niet behalen van de toetsen, wat de advocaat-stagiair heeft gedaan om de effecten van het van buiten komend onheil te verkleinen èn waarom alle andere mogelijkheden in het specifieke geval geen oplossing konden bieden. Door het maken van de toets aanvaardt de advocaat-stagiair het risico dat de toets met een onvoldoende resultaat kan worden afgesloten. Dit risico kan niet worden verlegd met een beroep op een extra toetskans. Zie de website van de Nederlandse orde van advocaten.
Kosten en planning
De kosten voor herkansingen bedragen € 100,- (exclusief btw) per toets.
De toetsdatums worden zodra zij bekend zijn in de weekroosters opgenomen. Toetsen worden in beginsel twee keer per jaar aangeboden.
Verzoeken met betrekking tot de wijze van afleggen van de toets
Artikel 15 lid 2 Examenreglement bepaalt dat een advocaat-stagiair met een functiebeperking bij de examencommissie een verzoek kan indienen om gelegenheid te krijgen de toetskans(en) op een zo veel mogelijk aan zijn of haar individuele beperking aangepaste wijze af te leggen (verlenging van de standaardduur van de toets en/of gebruik van hulpmiddelen en/of aanpassing van de toetsvorm).
Het verzoek, ondersteund door een medische verklaring, kan worden gemaild naar examencommissie@beroepsopleidingadvocaten.nl. Het is van belang het verzoek ruim (uiterlijk vier weken) vóór de toetsdag in te dienen. Bij latere indiening is de kans groot dat de examencommissie vóór de toetsdag geen beslissing kan nemen op het verzoek. De verplichting tot deelname aan de toets blijft wel staan.
Terme de grâce
Nadat een advocaat-stagiair is geschrapt van het tableau op grond van artikel 8c lid 3 Advocatenwet, kan de algemene raad de advocaat-stagiaire desgevraagd binnen twee jaar na de schrapping ten hoogste tweemaal toelaten tot een toetsgelegenheid. Voorwaarde daarvoor is dat de advocaat-stagiair het onderwijs heeft gevolgd en nog niet alle toetskansen heeft benut. Artikel 3.22 lid 2 onder b Voda bepaalt dat de algemene raad het verzoek slechts inwilligt indien de afwijzing naar zijn oordeel zou leiden tot een onbillijkheid van overwegende aard. Zie de website van de Nederlandse orde van advocaten.