Hoe veilig ben je nog als advocaat?
Esmée Verschuren (25) is sociaal advocaat in het familie- en civiele jeugdrecht bij Legal Sharks Advocaten in Gilze. Zij schrijft over haar ervaringen als advocaat-stagiair.
Het tweede jaar van de BA zit er voor mij inmiddels bijna op. Ik heb nog de tweede integratieve dag op de planning staan, waarbij onderhandelen centraal staat, en een onderdeel over het thema ondernemerschap. Een ander belangrijk thema in mijn dagelijkse praktijk is veiligheid. Niet alleen door incidenten die onlangs in het nieuws zijn gekomen, maar ook door wat ik zelf heb meegemaakt.
De praktijk
In deze column wil ik het dan ook hebben over de veiligheid binnen de (sociale) advocatuur. De afgelopen maanden is de advocatuur flink opgeschud door verontrustende incidenten. Denk aan de recente explosie bij een sociaal advocatenkantoor in Amsterdam en de explosie bij een advocatenkantoor in Den Haag. Explosies bij advocatenkantoren en ernstige bedreigingen komen steeds vaker voor. De realiteit is dat je als advocaat niet alleen meer moet focussen op je cliëntcontact en de juridische inhoud, maar ook op je eigen veiligheid.
In mijn praktijk als sociaal advocaat ben ik gewend om op te komen voor cliënten die zelf weinig middelen hebben en vaak niet de weg weten in het juridische systeem. Dat gaat vaak samen met veel spanningen bij mijn cliënten. En die spanning loopt weleens hoog op. Een voorbeeld is een recente zaak waarin een vader zijn zoon wilde erkennen, het ouderlijk gezag wilde, en een omgangsregeling wenste. De rechter stemde in met de erkenning, maar wees zijn verzoek tot verkrijgen van het ouderlijk gezag af en hield de beslissing over de vaststelling van een omgangsregeling aan in afwachting van een onderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming. Een ontzettende tegenvaller voor vader en hij kon de beslissing dan ook niet accepteren. Dit leidde tot continue frustratie en dat uitte hij naar mij en ons kantoor.
Nadat vader niet alleen mij maar ook mijn collega’s van het secretariaat begon uit te schelden, en begon met dreigen toen ik hem hierop aansprak, heb ik onze samenwerking beëindigd vanwege een vertrouwensbreuk. Mijn cliënt accepteerde die beslissing niet, spamde mijn telefoon vol met berichten, en stuurde elke paar minuten een mail naar mij en naar de infobox. Hij heeft zelfs gedreigd om naar kantoor te komen. Mijn patroon en ik hebben hem toen een mail gestuurd nadat hij de telefoon niet opnam. In deze mail hebben we hem gewezen op zijn gedrag en hem de boodschap gegeven dat hij niet langer welkom was op kantoor. Het is hierna gelukkig met een sisser afgelopen, maar dit had ook anders kunnen lopen. In de praktijk zijn hier helaas steeds meer voorbeelden van.
Hoe ga je om met veiligheid?
Met dit voorbeeld wil ik laten zien dat je als sociaal advocaat dagelijks de belangen van kwetsbare cliënten behartigt, waarbij je vaak werkt aan zaken die emotioneel beladen zijn. Het zijn vaak mensen die weinig opties over hebben en voor wie elke kleine juridische overwinning van levensbelang is. Dit leidt soms tot extreme reacties van cliënten. Maar ook als commercieel advocaat kun je te maken hebben met gevoelige zaken. Hoe ga je om met je veiligheid als (sociaal) advocaat?
Ik heb al vrij snel geleerd dat je niet alleen inhoudelijk in je werk sterk dient te zijn, maar ook moet weten hoe je jezelf beschermt. Dat kan betekenen dat je de juiste grenzen stelt in gesprekken, maar het gaat ook verder: een afgesloten social media-account of in ieder geval geen privézaken delen op je openbare sociale media, nooit alleen op kantoor een intake doen, altijd een collega op de hoogte stellen van een lastig gesprek zodat die het in de gaten houdt, en zo nog veel meer.
Aandacht voor veiligheid
Tijdens de Beroepsopleiding worden we voorbereid op het inhoudelijke werk als advocaat, maar er komt gelukkig ook steeds meer aandacht voor het aspect van veiligheid. Op een van mijn opleidingsdagen had net een explosie bij een letselschadekantoor in Den Haag plaatsgevonden. Door de docenten werd hieraan in de ochtend uitgebreid aandacht besteed.
Ook vanuit de Nederlandse orde van advocaten komt er steeds meer aandacht voor de veiligheid binnen onze beroepsgroep. Zo is er onder meer de NOvA-noodtelefoon, de vertrouwensadvocaat, en kunnen advocaten, advocaat-stagiairs en strafrechtadvocaten een gespecialiseerde kosteloze weerbaarheidstraining volgen.
Als ik terugkijk op de afgelopen twee jaar, is één ding me steeds duidelijker geworden: veiligheid is niet iets wat je erbij doet. Het moet een integraal deel zijn van je werk als advocaat. De uitdagingen waarmee we als advocaten te maken krijgen en zullen krijgen in de toekomst, gaan verder dan enkel juridische vraagstukken. Ze vragen om strategische vaardigheden in het omgaan met emoties, grenzen stellen en het bewaken van onze eigen veiligheid.
De BA leert ons de fijne kneepjes van het vak, en ik hoop dat de aandacht voor dit aspect verder blijft groeien. Veiligheid als thema dient wat mij betreft blijvend worden ingebed in de Beroepsopleiding, zodat we ons met vertrouwen en professionaliteit in dit waardevolle, en soms uitdagende beroep kunnen blijven inzetten.
| Reactie van Elodie Carmiggelt, opleidingsmanager en hoofddocent Vaardigheden:
‘Advocaten worden in hun praktijk steeds vaker geconfronteerd met hoogoplopende emoties van cliënten. De gebeurtenis die Esmée in haar column beschrijft staat helaas niet op zichzelf. Goed dat Esmée en haar patroon zo duidelijk en doortastend met de situatie zijn omgegaan. Veiligheid en weerbaarheid zijn ook belangrijke thema’s in de advocatuur, en daarom ook in de Beroepsopleiding Advocaten. In het onderdeel Ethiek 2, Communicatieve vaardigheden, wordt aandacht besteed aan weerbaarheid en kunnen advocaat-stagiairs oefenen met een acteur in een eigen casus. In het onderdeel Vaardigheden 2, Alternative Dispute Resolution en onderhandelen, besteden we nadrukkelijk aandacht aan conflicthantering en is er voor de strafrechtgroepen een onderdeel weerbaarheid in lastige situaties en intervisie op dit thema toegevoegd. Uiteraard is er op opleidingsdagen altijd ruimte om te spreken over persoonlijke ervaringen en actuele ontwikkelingen, zoals Esmée ook ervaren heeft op de ochtend waarop een explosie bij een advocatenkantoor plaatsvond. Heb je als advocaat-stagiair zelf een onveilige situatie meegemaakt, dan kun je natuurlijk altijd terecht bij je patroon. Wil je met iemand binnen de BA spreken, dan staat je opleidingsmentor voor je klaar. Je kunt ook terecht bij de vertrouwenspersoon van de lokale orde, de NOvA of de BA. Op de website van de NOvA kun je alle informatie over weerbaarheid en veiligheid vinden via deze pagina. In deze nieuwsbrief besteedt de NOvA daar ook aandacht aan.’ |
