‘De rechtsstaat beschermen is onze taak’: Jelle Klaas over de sociale advocatuur en fundamentele rechten
Voor iedere startende advocaat heeft mensenrechtenadvocaat Jelle Klaas een duidelijke boodschap: ‘Onze rechtsstaat beschermen is onze taak.’ Tijdens Lawyers Tour, onderdeel van de introductiedagen voor nieuwe advocaat-stagiairs op Woudschoten, benadrukte Klaas de maatschappelijke verantwoordelijkheid die hoort bij het vak van advocaat. Hij sprak over het belang van de sociale advocatuur, opkomen voor je vakgenoten, de kracht van het demonstratierecht, en de waarde van een bewuste keuze voor maatschappelijke impact.
Sociale advocatuur levert meer op dan het kost
De sociale advocatuur staat onder grote druk. Veel sociaal advocaten kunnen nauwelijks rondkomen, terwijl volgens Klaas hun werk belangrijker is dan ooit. Hij legt uit dat dit probleem niet alleen de sociaal advocaten raakt, maar ook de samenleving als geheel: ‘Onze samenleving is enorm gejuridiseerd en er zijn veel problemen waar mensen tegenaan lopen. Velen hebben geen geld voor een rechtsbijstandsverzekering. Maar als mensen met problemen geen goede toegang tot rechtshulp hebben, dan gaan die problemen niet weg. Je loopt zelfs het risico dat mensen grijpen naar oplossingen die wat meer ‘emotiegedreven’ zijn, terwijl een verstandige advocaat kan bijdragen aan een betere oplossing. Gesubsidieerde rechtsbijstand levert uiteindelijk meer geld op dan het kost. En toch blijft de financiering van de sociale advocatuur een probleem.’
Uitgesproken over het belang van de rechtsstaat
Klaas vindt dat advocaten zich niet alleen in hun werk maar ook daarbuiten meer mogen uitspreken over het belang van de rechtsstaat. Ook als het gaat om kwesties die buiten hun specialisatie liggen of politiek gevoelig zijn: ‘Wat ik vooral belangrijk vind, is dat je als advocaat – ongeacht je politieke voorkeur – onderdeel uitmaakt van die rechtsstaat. En als de rechtsstaat in de media of in de politiek onder vuur wordt genomen, is het noodzakelijk om uit te leggen hoe de rechtsstaat werkt en waarom die bescherming verdient. Als bijvoorbeeld een strafrechtadvocaat op social media onder vuur ligt omdat die een vermeende misdadiger bijstaat, moet je uitleggen welk principe erachter zit en dat het werk van de advocaat in ieders belang is. Als jouw zoon of dochter wordt opgepakt zonder enige vorm van bewijs, wil je ook de hulp van een advocaat. We mogen onze vakbroeders en -zusters best wat meer verdedigen. Niet je stilhouden en denken ‘dit is niet mijn vakgebied’. Als je advocaat bent, sta je voor je vak en voor hoe de rechtsstaat werkt. Daarover mogen we allemaal best meer uitgesproken zijn.’
Weerstand in de samenleving
In zijn werk bij PILP houdt Klaas zich bezig met tal van zaken die de grenzen van het demonstratierecht testen. Zijn boodschap aan startende advocaten is dat het beschermen van fundamentele rechten zoals het demonstratierecht cruciaal is om de rechtsstaat te behouden, zelfs als dat ongemak of weerstand oproept in de samenleving: ‘Het demonstratierecht is een van de meest fundamentele grondrechten. Het is dus aan advocaten om dat recht te verdedigen. Als het gaat om vreedzaam protest, ook als dat lastig is voor andere burgers of enigszins ontwrichtend, dan heeft de samenleving en de overheid dat te dulden.’
Wat heb je te bieden?
Klaas benadrukt dat een carrière in de advocatuur een unieke manier is om bij te dragen aan de samenleving: ‘Denk na over wat je politiek vindt van de wereld. Wat heb je te bieden aan de mensen om je heen, en mensen verder weg? Waar kun je jouw skills het beste voor inzetten? Als sociaal advocaat, pro bono of in je vrije tijd. Als advocaat heb je immers een gereedschapskist waar je veel mensen mee kunt helpen. Daarmee kun je heel veel doen voor de samenleving.’ Hij moedigt startende advocaten aan om na te denken over hun waarden en te ontdekken waar hun werk de meeste impact kan hebben, zowel voor hun cliënten als voor de maatschappij als geheel.’
Lawyers Tour: het volledige interview
Voor het volledige interview met Jelle Klaas kun je hieronder de video van Lawyers Tour bekijken. Hierin komen naast bovenstaande onderwerpen ook de maatschappelijke rol van commerciële advocatenkantoren, Klaas’ mening over het Nederlands asielbeleid, en de fouten die hij tijdens zijn loopbaan heeft gemaakt aan bod.
Meer Lawyers Tour
In september waren op Woudschoten ook Shima Abbady, Sander Janssen, Leonie Verwey en Eef van de Wiel te gast bij Lawyers Tour. Hieronder vind je de video’s. Onderaan elke video verschijnt een balk met de verschillende thema’s die tijdens het gesprek aan bod komen, zodat je meteen kunt doorklikken naar het onderwerp dat je interesseert.
