Verslag certificaatuitreiking – ‘Wat is er blijven hangen?’
Afgelopen maand was het weer tijd om afscheid te nemen van de advocaten die de BA succesvol hebben doorlopen. Zo’n tweehonderd stagiaires, sommigen vergezeld door hun patroon (en een hond) kwamen naar Woudschoten om het bewijs van meesterschap in ontvangst te nemen. Een fotoverslag.
Dagvoorziter Donatello Piras had de eer om de stagiaires die hij eerder op Woudschoten verwelkomde nu uit te zwaaien. Het verschil met drie jaar geleden is voelbaar in de groep. De aanwezigen hebben ervaring, zijn wijzer en lopen met meer zelfvertrouwen de zaal in.
‘De aanwezigen zijn rustig,’ merkte ook Frans Knuppe op, lid van de algemene raad van de NOvA, die een afscheidsrede gaf. Daarna kwamen de stagiaires zelf aan het woord via moderne technologie. Trainer en hoofddocent Vaardigheden Elodie Carmiggelt haalde met een app reacties op quizvragen op uit de zaal. Die werden in een woordwolk geprojecteerd op een groot scherm.
Vraag: wat was het meest waardevol aan de opleidingsdagen? Het meerkeuzemenu gaf als optie ‘festivalkaarten bestellen’. De opleidingsdag was volgens Elodie het rustmoment waar men eindelijk tijd had om kaarten te bestellen. ‘Wie is Marit?’ Is het de bekende Orde-medewerker? Nee, het bleek de hond van een blinde advocaat-stagiair. En wat is de beste smoes om een opleidingsdag te missen: geen tijd, een zitting, persoonlijke omstandigheden of toch bier?
Volgens de woordwolk bleek ene mysterieuze Jaap de oorsprong van alle dingen. Hij was het centrum van het BA-universum, het kloppende hart van dit BA-cohort. Zijn identiteit bleef een goed bewaard geheim, hoewel hij volgens insiders op de borrel werd gespot.
Naast vragen over herinneringen aan de BA, was er ook de vraag ‘wat blijft er hangen van meer dan twee jaar postacademische studie?’ Dat is als het goed is meer dan de kennis, het is wie je bent; Bildung. Wie je bent, dat geef je later misschien weer door als patroon aan andere generaties advocaten. Als alumnus ben je drager van iets groters dan jezelf, gevormd door ethiek en de realiteit, hopelijk tot een waardig ambassadeur van de beroepsgroep.
Carrie, ‘advocaat uit Rotterdam’ is zo’n ambassadeur, iemand die namens iedereen kan spreken, en met gezag. Ze is verhalenverteller over de dingen die echt belangrijk zijn – koud opgediend in Algemeen Beschaafd Rotterdams. Haar lessen zijn uit het leven van een sociaal advocaat gegrepen, die krijg je niet op een opleidingsdag mee. Hiervoor is geen certificaat beschikbaar.
De blik die zij ons gunt in haar praktijk is een schets van een realiteit die niet veel advocaten die deze avond aanwezig zijn, zullen meemaken. Ze vertelt over laaggeletterdheid, ‘een lage accu’ hebben of cliënten met de ziekte van “Kosovo” – voor wie te veel drinkt. Alles brengt ze met humor, voor zover dat kan als je het hebt over een zaak waarin een baby in de wasdroger is gestopt.
Luisterend naar Carrie wordt duidelijk dat je een manier moet vinden om met dergelijke zaken om te gaan. Werken als sociaal advocaat, voor bijna niks, wel middenin de zelfkant van de maatschappij, en dan de betrokkenheid van een Carrie hebben; dat kan een gevaarlijke mix zijn. ‘Bekijk je vak dan ook van afstand, maar niet met mindfuckingfulness,’ aldus de strijdbare advocaat die afsluit met weer een noodkreet over de slechte staat van de sociale advocatuur aan degene die daar verantwoordelijk voor is: ‘Ene Sander D., die er niks aan doet.’
Carries verhaal hangt nog in de lucht als de jongste stagiaire, Suzanne Fijen van Joosten Advocaten, het eerste exemplaar van het certificaat in ontvangst mag nemen uit de handen van Knuppe. Het is het begin van de uitreiking.
Vanaf dat moment is de groep een netwerk geworden met een gedeelde geschiedenis. Iedereen groeit nu door, als vrienden of verder uiteen, sommigen worden later misschien kantoorgenoten. Natuurlijk zal er ook een weerzien zijn. Dat weerzien komt vaak na de vraag – ken jij nog iemand? Contact houden en relaties onderhouden na de BA is belangrijk. De BA telt nu meer dan 4000 alumni. Wie in contact wil blijven kan zich hier inschrijven.
Deze editie van Woudschoten was voor nog iemand een mijlpaal. Melissa Voogd verwelkomde duizenden advocaat-stagiaires, was voor velen aanspreekpunt tijdens de BA en zwaaide hen weer uit. Ze was van zo’n vijftig afleveringen van Woudschoten het gezicht van de Beroepsopleiding Advocaten en stopt daar nu mee. Ze zal worden gemist. Melissa blijft wel verbonden aan het BA alumni netwerk.
