Column – de eerste keer

5 jaar

De eerste keer

Door Iris Cuijpers

It’s a wrap; het eerste jaar van de Beroepsopleiding Advocaten (BA) zit erop. Hiermee samenhangend, ga ik welgeteld één jaar door het leven als advocaat.

De eerste stapjes, de eerste keer zonder zijwieltjes, de eerste keer echt alleen op reis; het leven wordt gekenmerkt door ontdekkingen. Ook in mijn eerste jaar van de Beroepsopleiding heb ik meer dan genoeg nieuwe ervaringen opgedaan. Zo vond mijn eerste zitting alweer bijna een jaar geleden plaats en heb ik afgelopen december de eerste toets van de BA gemaakt.

De eerste toets
In de categorie ‘de eerste keer’ verdient de eerste toets van de BA, de major, uiteraard speciale vermelding. Wie staat er nou niet te popelen om voor deze toets drie jaar aan bachelorstof op te rakelen? Terwijl de NOvA aanstuurt op het einde van de algemene praktijk[1], is een stagiair die enkel en alleen werkzaam is op het gebied van M&A onder de huidige beroepsopleiding verplicht om zich – in het kader van de major – onder andere de buitencontractuele aansprakelijkheid eigen te maken. Het lijkt er echter op dat de BA meegaat met de huidige specialisatiebehoefte. Uitgangspunt van de in het voorjaar van 2021 startende hernieuwde versie van de Beroepsopleiding is dat elke stagiair vanuit zijn of haar juridische vooropleiding beschikt over voldoende juridisch-inhoudelijke kennis.[2] Voor herhaling van juridische stof is in de vernieuwde Beroepsopleiding dan ook geen plaats meer.

Al met al mag er mijns inziens echter onder de huidige BA niet worden geklaagd. Alhoewel ik niet altijd sta te springen om in de avond na mijn werk, in plaats van een avondje Netflix, het ‘huiswerk’ voor de BA te maken, valt dit alleszins mee. Ook aan de eerste toets heb ik geen nare nasmaak overgehouden. Sterker nog; de voorbereiding die voorafging aan deze vuurdoop heeft zich in mijn (proces)praktijk bijzonder nuttig bewezen.

Alhoewel de major kwalificeert als ‘een eerste keer’, is er qua toetsing niet veel veranderd ten opzichte van de tentamens op de universiteit. Een ware eyeopener is in dit verband wat mij betreft de situatie net voordat de deuren van de toetsingszaal worden geopend. Vergelijkbaar met de tentamens op de universiteit kunnen in deze situatie verschillende soorten examinandi worden onderscheiden. Zo is er de ‘ik ga voorafgaande aan het tentamen nog discussiëren over de stof’-advocaat, en fronst de ‘ik wil over alles behalve de stof praten’-advocaat bij het horen van een dergelijke inhoudelijke discussie dikwijls de wenkbrauwen. Ook de types die of nog net op tijd de toetsingszaal binnen weten te glippen, dan wel de types die na het verstrijken van een onmogelijk korte tijd de pen neerleggen en met opgeheven hoofd die toetsingszaal weer verlaten, zijn tijdens de toetsing van de BA vertegenwoordigd.

In alle eerlijkheid moet ik bekennen dat ik redelijk gespannen was voor de eerste toets. Op de eerste plaats omdat ik toch een bepaalde prestatiedrang voelde. De uitslag van de toets wordt immers een dag nadat deze bekend is gemaakt aan de patroon gemaild. In een zekere zin wil je dan bewijzen dat je de juridische basiskennis wel onder de knie hebt. De gedachte aan de ‘three strikes and you’re out’-regeling maakt het bovendien allemaal niet minder spannend. Last but not least was het – om in het thema van dit blog te blijven – de eerste keer dat ik een toets op een computer heb afgelegd. Stiekem werkte deze omstandigheid bij mij ook enigszins spanning verhogend. Uiteindelijk waren de klamme handjes nergens voor nodig. Niet alleen de major, maar ook de daaropvolgende minor, is inmiddels in the pocket.

De eerste zitting
Naast het eerste tentamen van de BA verdient natuurlijk ook de eerste zitting speciale vermelding. Na meerdere comparities van mijn kantoorgenoten te hebben bijgewoond, was het in oktober 2018 mijn beurt om de mouwen van de toga op te stropen.

Gelet op mijn relatief beperkte ervaring, heb ik ervoor gezorgd dat ik wat betreft dossierkennis in ieder geval niet het onderspit zou delven ten opzichte van mijn meer ervaren advocaat wederpartij. De avond voorafgaand aan de zitting heb ik het dossier dan ook meerdere malen van A tot Z doorgenomen en heb ik gepeinsd over mogelijke verweren die de volgende dag opgevoerd zouden kunnen worden.

Al met al zorgde deze voorbereiding ervoor dat ik redelijk ontspannen over de drempel van het gerechtsgebouw te Eindhoven stapte. Als extra rustgevende factor fungeerde mijn patroon. Tijdens de comparitie nam zij namelijk in toga naast mij plaats, waarop het woord door mij werd gevoerd. De zijwieltjes zaten er dus – bij wijze van spreken – nog op. Gelukkig wist ik zelf het evenwicht te behouden; de late uurtjes van de voorafgaande avond droegen daar ongetwijfeld aan bij.

Nadien resulteerde mijn eerste ervaring in toga in de volgende primeur; namelijk het eerste positief luidende vonnis in mijn bestaan als advocaat. Dat per abuis in het vonnis Kuipers in plaats van Cuijpers stond vermeld, mocht de pret dan ook zeker niet drukken.

Iris Cuijpers is advocaat-stagiaire bij Holla Advocaten